Suw hojalygy üçin dezinfeksiýa usullary

Suw hojalygy üçin dezinfeksiýa usullary

Bakja suwy üçin dezinfeksiýa usullary, adatça ultramelewşe (UV) sterilizasiýa, ozony dezinfeksiýa we himiki dezinfeksiýa ýaly birnäçe usuly öz içine alýar. Bu gün UV we ozony sterilizasiýa we dezinfeksiýa etmegiň iki usuly hökmünde tanadarys. Bu makala, ilkinji nobatda, bu usullary sterilizasiýa mehanizmleri we aýratynlyklary nukdaýnazaryndan seljerýär.

UV sterilizasiýa

UV sterilizasiýa ýörelgesi, UV ýagtylyk energiýasynyň mikrob nuklein kislotalary, şol sanda ribonuklein kislotasy (RNK) we deoksiribonuklein kislotasy (DNK) tarapyndan siňmegini öz içine alýar. Bu siňdiriş, biologiki işjeňligini üýtgedýär, nuklein kislotasynyň baglanyşyklarynyň we zynjyrlarynyň kesilmegine, nuklein kislotalarynyň arasynda biri-birine bagly bolmagyna we fotoproduktlaryň emele gelmegine sebäp bolýar, şeýlelik bilen mikroblaryň köpelmeginiň öňüni alýar we ölüme zeper ýetirýär. UV çyrasy UVA (315 ~ 400nm), UVB (280 ~ 315nm), UVC (200 ~ 280nm) we wakuum UV (100 ~ 200nm) toparlara bölünýär. Bularyň arasynda UVA we UVB ozon gatlagy we bulut örtügi arkaly'seriň ýüzüne ýetmäge ukyplydyr. UV-C dezinfeksiýa tehnologiýasy diýlip atlandyrylýan UVC, iň güýçli sterilizasiýa täsirini görkezýär.

UV sterilizasiýasynyň täsiri mikroorganizmler tarapyndan alnan UV radiasiýasynyň dozasyna, şeýle hem UV çykyş energiýasy, lampanyň görnüşi, ýagtylygyň intensiwligi we ulanylyş dowamlylygy ýaly faktorlara baglydyr. UV şöhlelenme dozasy, bakteriýalaryň hereketsizleşmek derejesine ýetmek üçin zerur tolkun uzynlygy UV mukdaryny aňladýar. Has ýokary dozalar dezinfeksiýanyň has ýokary bolmagyna getirýär. UV sterilizasiýasy güýçli bakterisid güýji, çalt hereket, himiki goşundylaryň ýoklugy, zäherli önümleriň ýoklugy we işleýiş aňsatlygy sebäpli peýdalydyr. UV sterilizatorlary, adatça, poslamaýan polatdan esasy material hökmünde ýokary arassa kwars turbalary we ýokary öndürijilikli kwars UV lampalary bilen uzak ömri we ygtybarly işlemegi üpjün edýär. Daşary ýurtlardan getirilýän lampalaryň ömri 9000 sagada çenli bolup biler.

Ozon dezinfeksiýa

Ozon güýçli oksidantdyr we sterilizasiýa prosesi biohimiki okislenme reaksiýalaryny öz içine alýar. Ozon sterilizasiýasy üç görnüşde işleýär: (1) glýukozany ulanýan bakteriýalaryň içindäki okislenme we dargamak fermentleri, şeýlelik bilen bakteriýalary öçürmek; (2) bakteriýalar we wiruslar bilen göni aragatnaşyk saklamak, mikroblaryň alyş-çalşyny bozmak we ölüme sebäp bolmak; we (3) öýjük membranalarynyň üsti bilen öýjüklere girmek, daşky membrananyň lipoproteinlerine we içki lipopolisakaridlere täsir edip, bakteriýalaryň dargamagyna we ölümine sebäp bolýar. Ozon sterilizasiýasy giň spektrli we littiki bolup, bakteriýalary, sporlary, wiruslary, kömelekleri netijeli ýok edýär we hatda botulin zäherini ýok edip biler. Mundan başga-da, ozon durnuksyzlygy sebäpli kislorod ýa-da ýekeje kislorod atomyna çalt dargaýar. Singleeke kislorod atomlary birleşip, kislorod molekulalaryny emele getirip, zäherli galyndylary goýman suw hojalygynyň suw kislorodyny güýçlendirip biler. Şeýlelik bilen, ozon ideal, hapalanmaýan dezinfeksiýa hasaplanýar.

Ozonyň sterilizasiýa mümkinçilikleri bar bolsa, aşa köp ulanmak suw hojalygy haýwanlaryna zyýan berip biler. Şröder we ş.m. Ozonyň ýerlikli ulanylanda nitrat we sary hapalary netijeli aýyryp biljekdigini we köpük bölmek bilen ulanylanda bakteriýalaryň köpelmegini azaldyp biljekdigini görkeziň. Şeýle-de bolsa, aşa köp ulanmak ýokary zäherli oksidantlary döredip biler. Silwa we başgalar. ozonyň suwuň hiliniň durnuklylygyny we suw hojalygynda keselleriň ýok edilmegini gowulaşdyrýandygyna garamazdan, onuň genotoksiki täsiri suw organizmlerinde öýjükleriň bitewiligine zeper ýetirip, saglyk meselelerine we hasyllylygyň peselmegine ünsi çekýär. Şonuň üçin suw hojalygynda ozony öz wagtynda, ölçenen, howpsuz we kadalaşdyrylan görnüşde ulanmak, howanyň hapalanmagynyň öňüni almak üçin aşa köp ulanylmagynyň öňüni almak we ozonyň dökülmesini azaltmak üçin berk çäreleri görmek möhümdir.